Een Omarmd Woord/Alles

Een Omarmd Woord is de zusterlijst van Een Schoner Woord die een overzicht vertoont aller woorden met een uitheemse oorsprong die niet bewust worden geweerd op het Zaakwoordenboek der Lage Landen.

Er is geen harde regel hoe een leenwoord hierop kan verschijnen, gezien dit gedeeltelijk een gevoelszaak is, maar het hangt er meestal van af hoe zo een woord in de Nederlandse zin past en/of in hoeverre deze zowel wat spelling als betekenis betreft naar het Nederlands is gevormd.

Blader

Alles • A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

A

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
aanleg	Anlage (du.)
aanvankelijk	anfänglich (du.)
adres	adresse (fr.), directare (mla.), directio (la.)
ambt	Ampt (du.)
anime	アニメーション (animēshon) (jp.)
archief	archivum (la.)

B

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
beeltenis	Bildnis (de.)
bootsen	bocer (ofr.)
brief	brief (ofr.), brevis (la.)
buis	buse (ofr.), bucina (la.)

C

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
cel	Cella (la.)
chimpansee	chimpanzé (fr.), kimpènzi (kg.)

D

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
dichten	dictare (la.)
dichter	dictator (la.)
dolfijn	dalfin (ofr.), dauphin (ofr.), dalfinus (mla.), delphinus (la.), delphis (gr.)

E

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
ezel	asellus (la.), onos (el.), o-no (gmy.), anšu (sux.)
evene	avena (la.)

F

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
feit	fait (fr.), factum (la.)
fijn	finis (la.)
fraai	vrai (fr.), veracus (la.), verax (la.)

G

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)	Toelichting
graad	gradus (la.)
graaf	grav(i)o (ohd.), greva (ofy.), graffio (mla.), gravio (mla.), grapheus (grc.)	Mogelijk ook verwant aan gagrefts (got.) (bron: etymologiebank.nl). Zie ook gravin.
grens	grenize (nd.), Grenze (hd.)
groep	groppo (it.), krop (gem.)

H

Deze letter heeft (nog) geen woordenlijst.

I

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
inkt	encaustum (la.)

J

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
juist	iustus (la.)

K

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)	Toelichting
kaart	carte (fr.), charta (la.), chartès (gr.)
kanker	cancer (la.)
kant	can (pcd.), cantus (la.)	Vaak krijgt zijde de voorkeur, maar kant wordt niet geweerd (zie bijvoorbeeld kantzuil).
kantoor	comptoir (fr.)
kans	cance (pcd.), chance (ofr.), cadere (la.)
kat	catta (la.) / cattus (la.)
kelder	cellarium (la.)
kerk	kuriakon (gr.)
keten	catena (la.)
koffie	kahve (tr.), Coffee (en.)
kolom	colonne (fr.), Columna (la.)	Toegelaten in de betekenis van loodrechte inlichtingenreeks, anders geniet zuil de voorkeur.
koper	cuprum (la.), Cyprium (la.)	Verkorting van aes Cyprium, erts van Cyprus, het eiland waar 1500 voor Christus reeds kopermijnen waren.
korst	crusta (la.)
klas	classe (fr.), classis (la.)
klooster	claustrum (la.)
kristal	cristal (ofr.), crystallus (la.), krustallos (gr.)
kroon	corona (la.)

L

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)	Toelichting
letter	lettre (fr.), littera (la.)	Het meest zuivere woord voor letter is boekstaaf, maar deze was hier niet omarmd gezien andere begrippen afgeleid van letter dan zouden moeten worden hernoemd. Naast het gegeven dat boekstaaf een gevoelsmatige koppeling heeft met runen.
librije	librarie (fr.), libraria (mla.)	Toegevoegd als soortelijk evenwoord voor kloosterbibliotheek. Voor bibliotheek, zie boekerij.

M

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)	Toelichting
maatregel	Maßregel (du.)
maatstaf	Maßstab (du.)
manga	漫画 (manga) (jp.)
meester	maistre (ofr.), magister (la.)
meubel	meuble (fr.), mobilis (la.)
mijlpaal	milia (la., mijl), palus (la., paal)
molecuul	molécule (fr.), molecula (la.)
moor	maure (fr.), maurus (la.), mauros (gr.)
muziek	musique (fr.), musica (la.), mousikè (gr.)	Zie ook klankenkunst.

N

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)	Toelichting
natuur	nature (fr.), natura (la.)	Op de lijst gezet vanwege natuurkunde. In sommige gevallen wordt aard gebezigd op het ZLL (zie ook aards en uiteraard).
nul	nulla (it.), nul (ofr.), nullus (la.)

O

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)	Toelichting
onzin	Unsinn (du.)	Zie ook zotteklap.
orgel	organum (la.), organon (gr.)

P

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)	Toelichting
papier	papier (ofr.), papyrus (la.), papuros (gr.)	-
persoon	persona (la.) personne (fr.)	-
persoonlijk	persönlich (du.)	-
pijp	pipa (la.)	-
plaats	plateia (gr.)	-
plank	planke (pcd.), planche (ofr.), planca (la.), phalanx (gr.)
poort	porta (la.)	-
post	poste (fr.), posta (it.), mansio posita (la.)
proef	proba (la.)	-
proeven	probare (la.)	-
prijs	pretium (la.)	-
punt	punctum (la.)	-

Q

Deze letter heeft (nog) geen woordenlijst.

R

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)	Toelichting
regelen	régler (fr.), regula (la.)
rol	rôle (fr.), rotula (la.)
rond	rond (fr.), rotundus (la.)
rune	Rune (hd.), rūn (on.), runa (osa., ohd., got.), rune, ruun, ruen (mnl.)

S

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
schrift	scriptura (la.)
schrijven	scribere (la.)
sfeer	sphaira (gr.)
slaaf	sclavus (la.)
springstof	Sprengstoff (du.)
staat	status (la.)
stellingname	Stellungnahme (du.)
stijl	Stilus (la.)

T

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
taak	tasque (pcd.), tasche (ofr.), taxa (mla.), tasca (mla.)
tekst	texte (fr.), textus (la.)
toestand	Zustand (du.)
toets	touche (fr.)
tof	tōbh (he.)
toon	ton (fr.), tonus (la.)

U

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)	Toelichting
uur	hōra (gr.)	-

V

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
vorm	forme (fr.), forma (la.)

W

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
wijn	vinum (la.)

X

Deze letter heeft (nog) geen woordenlijst.

Y

Deze letter heeft (nog) geen woordenlijst.

Z

Leenwoord	Oorspronkelijk woord(en)
zinnebeeld	Sinnbild (du.)
zinnebeeldig	sinnbildlich (du.)
zolder	sōlārium (la.)
zuiver	sôbrius (la.)