ZLL:Beschrijving

Uit Zaakwoordenboek der Lage Landen
(Doorverwezen vanaf ZLL:Over)


"Erventrouw is niet de aanbidding van as, maar het behoud van vuur."



Het Zaakwoordenboek der Lage Landen (afgekort: ZLL) is een Nederlands (zaak)woordenboek (Frans: encyclopédie), 6 sprokkelmaand 2022 opgericht en in Erventrouw Nederlands geschreven.

Onze (arme) taal

Wat als een dichter een encyclopedie zou schrijven?

De eenentwintigste eeuw lijkt voor het Nederlands een tijdspanne te zijn waarin 'taal is in beweging' onze taal lijkt te bewegen naar een soortgelijk lot als het hedendaagse Engels. Een allegaartje van verschillende talen; een taallichaam bestaande uit uitheemse lijfbladen en een inheemse ruggengraat.

In onze verbonden wereld is besmetting door andere talen haast onvermijdelijk, maar zonder (enige) weerstand is de teloorgang van wat het Nederlands zijn bekoring geeft een feit – ene besmetting die snel overslaat naar taalverarming, in plaats van verrijking.
Deze bekoring behouden—al zou het uiteindelijk enkel zijn voor geschiedkundige doeleinden—is des zaakwoordenboeks streven; zowel alledaagse begrippen als dichterlijke nieuwvorming. Er is immers geen enkele taal die de eeuwen ongewijzigd heeft overleefd, of zal overleven, maar de woorden onzer voorouders verdienen het om dat zoveel mogelijk te kunnen doen.

Voor het Nederlands

Wat als de blaker dooft?

Het ZLL poogt om een gedenkteken voor het Nederlands te zijn. Een eerbetoon aan ener taal die wellicht reeds in haar schemerjaren is beland. De blaker van grootse werken als het Woordenboek der Nederlandsche Taal lijkt vooralsnog niet door een der hedendaagse woordenboekmakers te zijn overgenomen. Het is de doelstelling van het ZLL om deze blaker vast te houden en door te geven aan volgende knieën.

Dit zaakwoordenboek bevat zo ook vele begrippen die zijn gevonden, verzameld of zelfs gemunt (nieuwvorming) door gedreven enkelingen uit des webs andere hoeken (zie ook ZLL:Erkenning).

Waarom hier en niet daar?

Heeft Nederland nog een encyclopedie nodig?

In tegenstelling tot de taal die op de Nederlandse Wikipedia wordt gebezigd en veel andere Nederlandse oorden op het web vandaag de dag, richt het ZLL zich vooral op ene schonere uitvoering onzer taal, waarbij leenwoordgebruik weloverwogen en bedachtzaam wordt toegepast, en het terugbrengen van oude en/of vergeten woorden voorop staat. Het ZLL is dus niet in beginsel een leenwoordvermijdend zaakwoordenboek – dit schrijfsel bevat immers ook woorden van uitheemse oorsprong. Het ZLL zoekt liever een soort evenwicht tussen volledige 'zuiverheid' (purisme) en woorden die klinken en voelen alsof deze ook thuis horen in een Nederlandse zin.

Om deze reden was destijds de bewuste keuze gemaakt om niet deel te nemen aan het bijhouden en verfijnen van bijvoorbeeld de Nederlandse Wikipedia, waar dit erventrouwe (en wellicht als stoffig/verouderd ervaren) taalgebruik waarschijnlijk niet zou worden gewaardeerd.
Veel der teksten hier zullen echter wel afkomstig zijn uit andere wiki-omstreken, zoals de Nederlandse Wikipedia, maar dan met een dus iets erventrouwere insteek.

Alleenheerschappij, geen volksmacht

Veel handen lichten 't werk?

Alhoewel dit zaakwoordenboek veel lijkt op Wikipedia en ook draait op de MediaWiki-zachtewaar, is het geen wiki in eenzelfde zin. Mensen kunnen zich niet zomaar aanmelden voor het bewerken van bladzijden, en ook het naamloos bewerken hiervan is uitgeschakeld. Deels ter bescherming des inhouds, deels om duidelijk te maken dat dit geen volksmachtelijk verloop is. Net zoals andere (zaak)woordenboeken, zal ook deze onderhouden moeten worden en moeten beslissingen over aanpassingen en wijzigingen worden genomen door een mogelijk kleine groep gedreven enkelingen.
Het aanwerk is voor den komenden tijde grotendeels ene eenmansonderneming, maar mocht ik gelijkgezinden treffen die mijn kijk met vergelijkbare hartstocht delen wordt de ploeg mogelijk ooit uitgebreid.

Geschenk

Al die moeite zonder geldelijke beloning?

Tot slot, het is mijn hoop dat het ZLL ooit in de toekomst een taalschatkist voor het Nederlands zou mogen worden. Een geschenk voor onzer taal en voor alle belanghebbenden. Het zaakwoordenboek zal nooit om geld vragen, nooit storende aanprijzingen plaatsen, nooit uw eigenvrede breken door uw gegevens te verspreiden of verkopen. Alle inhoud mag worden overgenomen en worden gedeeld – wél met het verzoek tot naamsvermelding (zie ook onze vergunning onder elke bladzijde).
Het enige dat het ZLL hoopt te bereiken of waaraan het hoopt bij te dragen, is des Nederlands voortbestaan in het tijdperk des wereldwebs. Weg is uiteindelijk weg, maar zolang er nog mensen zijn die, bijvoorbeeld, bedaren zeggen (naast het Franse kalmeren), weekeinde (naast het Engelse weekend), en bladzijde (naast het Latijnse pagina), is er geen reden voor zonloosheid.

Hoogachtend,
C. J. Righart
ᛋᛇ᛬ᛃᛇ᛬ᚱᛁᚷᚺᚨᚱᛏ
Oprichter & Beheerder