Erventrouw Nederlands

Het Erventrouw Nederlands (afgekort: ENL) is een vindingrijke zijtak der Nederlandse taal die op het Zaakwoordenboek der Lage Landen wordt gebezigd. Hierbij gaat het om een streven waarbij leenwoorden bedachtzaam worden toegepast, oude/vergeten woorden worden teruggebracht, ruinschrift wordt uitgelicht, en het behoud der naamvallen (bijv. 'te allen tijde', 'des duivels') en woordgeslachten voorop staat.

Voorbeeld

Hedendaags Nederlands (2022):

Predatoren kunnen een gunstig effect hebben op de diversiteit aan soorten. Wanneer een roofdier een van twee concurrerende prooidiersoorten bejaagt, heeft de zwakkere soort, die niet of minder bejaagd wordt, ook kansen zich te handhaven. Die zwakkere soort zou zich niet kunnen handhaven zonder predator, dus is die predator in dat opzicht nuttig. Zeesterren eten bijvoorbeeld mosselen, waardoor eendenmosselen en algen zich kunnen handhaven.

Dezelfde bewoordingen in Erventrouw Nederlands (2022):

Roofdieren kunnen een gunstige uitwerking hebben op de verscheidenheid aan soorten. Wanneer een roofdier een van twee mededingende prooidiersoorten bejaagt, heeft de zwakkere soort, die niet of minder wordt bejaagd, ook mogelijkheden zich te handhaven. Die zwakkere soort zou zich niet kunnen handhaven zonder roofdier, dus is dat roofdier in dat opzicht nuttig. Zeesterren eten bijvoorbeeld mosselen, waardoor eendenmosselen en algen zich kunnen handhaven.

Richtlijnen

Zoals een taal immer beweegt zijn de volgende richtlijnen dus ook geen wetten, maar wil een taal haar waarde behouden zijn kaders vereist.

• Spelling en spraakkunst is 99% volgens de richtlijnen zoals beschreven in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie, op sommige verbasteringen na die op hun lijst wel worden toegelaten (bijv. jij kan ⇒ jij kunt).
• Hulpwerkwoorden worden vóór het voltooid deelwoord geplaatst, niet daarachter zoals in het Duits (bijv. zoals het gereed wordt ⇒ zoals het wordt gereed).
• Indien een begrip zowel een mannelijk als vrouwelijk evenknie heeft, dan krijgt het geslacht de voorkeur die dan van toepassing is (bijvoorbeeld, als een man een boek schrijft is hij een schrijver, en als een vrouw een boek schrijft is zij een schrijfster).
• Woordgeslachten zijn beperkt tot:
  • Mannelijk.
  • Vrouwelijk.
  • Onzijdig.
  • Gemeenslachtig.
• Woorden van gelijke betekenis worden in drie takken verdeeld:
  • Evenwoorden (woorden die een volwaardig evenknie zijn wat betekenis betreft).
  • Wisselwoorden (evenwoorden met een vergelijkbare betekenis).
  • Vertalingen (evenwoorden die volledig uitheems zijn worden hier ook onder geschaard).
• Begrippen die bestaan uit meerdere losse woorden, zoals een bijvoeglijk naamwoord gevolgd door een zelfstandig naamwoord worden in naamwoordgroepen verdeeld (bijvoorbeeld geroosterd brood):
  • Gemeenslachtige naamwoordgroep (voor als het zelfstandige naamwoord zowel het mannelijke als vrouwelijke geslacht heeft).
  • Mannelijke naamwoordgroep (voor als het zelfstandige naamwoord het mannelijke geslacht heeft).
  • Onzijdige naamwoordgroep (voor als het zelfstandige naamwoord onzijdig is).
  • Vrouwelijke naamwoordgroep (voor als het zelfstandige naamwoord het vrouwelijke geslacht heeft).
• Ruinschrift wordt her en der uitgelicht om de Germaanse erfenis te benadrukken / ᚱᚥᚾᛋᚷᚱᛁᚠᛏ᛬ᚹᚩᚱᛞᛏ᛬ᚺᛉᚱ᛬ᛉᚾ᛬ᛞᛉᚱ᛬ᚥᛏᚷᚳᛚᛁᚷᛏ᛬ᚩᛗ᛬ᛞᚳ᛬ᚷᛉᚱᛗᚪᚾᛋᚳ᛬ᛉᚱᚠᚳᚾᛁᛋ᛬ᛏᚳ᛬ᛒᚳᚾᚪᛞᚱᚳᚲᚳᚾ (zie ook de Ruinen Woordenlijst).

Oorsprong

Het begrip Erventrouw Nederlands was gemunt tijdens de oprichting van het ZLL door C. J. Righart om een gevoelsmatig sterker verband te leggen met het denkbeeld achter het zaakwoordenboek, en om begrippen als purisme en taalzuiverheid te vermijden. Het bijvoeglijk naamwoord erventrouw (nieuwvorming, 'traditioneel') was oorspronkelijk aangetroffen op de Nederlandse webstede Taaldacht.

Bron, aantekening en/of verwijzing